Cập nhật: ngày 13/4/2015
Việc gieo cấy lúa ở nước ta, đặc biệt là ở vùng Đồng bằng sông Cửu long, do nông dân ở đây có diện tích gieo trồng lúa lớn, công làm đất cho kỹ đủ tiêu chuẩn để cấy rất tốn kém. Do đó, nông dân ở đây có tập quán sạ lan, kỹ thuật này có ưu điểm là không cần phải làm đất kỹ, năng suất sạ tay rất cao, một người sạ lúa giỏi có thể sạ được vài ha trong một ngày. Nhưng nó có nhược điểm là tốn rất nhiều hạt giống (từ 180 đến 200 kg/ha). Mặt khác, mật độ sạ quá dày như vậy dễ gây ra nhiều sâu bệnh cho cây lúa, khó thực hiện việc cơ giới hóa trong khâu làm cỏ, bón phân, đặc biệt là không thể sản xuất lúa giống tốt được vì chúng lẫn nhiều lúa nền, lúa cỏ… rất khó khử lẫn. Để khắc phục các nhược điểm trên của tập quán sạ lan, Bộ môn Cơ Điện của Viện lúa ĐBSCL qua nhiều năm nghiên cứu, sau khi thành công đã có khuyến cáo bà con nông dân dùng công cụ, thiết bị gieo lúa theo hàng thay tập quán sạ lan. Giải pháp nông học này rất có hiệu quả: giảm chi phí sản xuất, giảm giống (50% so sạ lan), giảm thuốc BVTV, giảm phân, tăng năng suất, tăng chất lượng hạt lúa, là giải pháp chủ lực trong gói kỹ thuật 3 giảm 3 tăng, 1 phải 5 giảm đang được áp dụng trong sản xuất lúa ở ĐBSCL.
Công cụ gieo lúa theo hàng kéo tay hiện nay đã được sử dụng rộng rãi không những ở vùng ĐBSCL và nay đã phổ biến ra các tỉnh phía Bắc rất được nông dân ưa chuộng. Để phát triển kỹ thuật sạ hàng và chuyển sang cơ giới đồng bộ trong gieo sạ ở những thửa ruộng có diện tích lớn, qua Chương trình Khoa học và Công nghệ phục vụ công nghiệp hóa- hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn mã số KC-07 với sự chủ trì của Viện Cơ điện Nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch, Bộ môn Cơ Điện Viện lúa ĐBSCL đã thực hiện đề tài “Nghiên cứu, thiết kế chế tạo máy gieo lúa theo hàng mã số KC-07-25-01, đã thiết kế chế tạo máy gieo lúa theo hàng liên hợp với máy kéo 4 bánh phục vụ cho cánh đồng lớn rất hiệu quả, năng suất 3-5ha/ngày.
Bộ môn Cơ Điện Viện Lúa ĐBSCL đã thiết kế và chế tạo mẫu máy GLH – 2800 hoàn chỉnh và đã xây dựng được quy trình sử dụng liên hợp máy gieo lúa theo hàng GLH – 2800, trên nền đất ướt liên hợp với máy kéo 4 bánh 20 – 35 HP.
– Máy gieo rất phù hợp với máy kéo 4 bánh, liên hợp máy làm việc ổn định, vững chắc và đạt hiệu quả kinh tế kỹ thuật cao. Các bộ phận làm việc ổn định theo đúng yêu cầu thiết kế.
– Qua khảo nghiệm và thử nghiệm trong sản xuất cho thấy máy gieo GLH – 2800 liên kết với máy kéo 4 bánh trung bình từ 20 – 35 HP làm việc tốt, đảm bảo các yêu cầu thiết kế và yêu cầu đặt ra. Trong đó, quan tâm nhất là các chỉ tiêu: khoảng cách giữa 2 hàng liền kề: 20 cm; Năng suất gieo đạt: 0,6 ha/h, tức khoảng 5 ha/ngày.
Kết quả khảo nghiệm ở các điểm sản xuất như: Thới Long, huyện Ô Môn, tỉnh Cần Thơ; Thuận An, huyện Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long; Viên Bình, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng… đều cho thấy máy gieo GLH – 2800 đã cho các kết quả rất đáng phấn khởi, lúa mọc tốt, hàng đều, thẳng, năng suất lúa tăng, đáp ứng các yêu cầu đề ra.
TS. Lê Văn Bảnh
Viện lúa Đồng bằng sông Cửu Long
(Nguồn: Tạp chí công nghiệp nông thôn số 16/2015)